Կ ե Լդ ա Լի է վա յրի,
ջՆ.թՒ\սշ Ի1ա խաևկ ձ^րյզի Ի ւԼի ,
ՒՆթԼ’ ագահ, ի*արյաՏաև.կ,
քշՒւյՆ֊ր ԻւԼի հազար ծակ
Հ
եքիաթներում աղվեսը միշտ խելացի է,
խորամանկ, ճարպիկ, խաբում է մարդկանց
ու գազաններին: Բայց այդպե՞ս է, արդյոք,
իրականում: Եթե պետք է փրկել սեփական կյանքը կամ
սնունդ հայթայթել, աղվեսն իր հնարամտությամբ,
իհարկե, գերազանցում է շատ կենդանիների, բայց,
այնուամենայնիվ, նա խորամանկ և, նույնիսկ, ամենազգույշ գազանը չէ: Աղվեսը շատ հետաքրքրասերն է,
նրան ամեն ինչ հետաքրքրում է: Երբեմն, հետաքրքրությունից դրդված, նույնիսկ արհամարհում է զգուշությունը: Եվ եթե չլինեին նրա քողարկվելու հմտությունը,
սուր լսողությունը, տեսողությունն ու հոտառությունը,
վատ կլիներ շեկլիկի բանը: Փորձանքից նրան հեռու է
պահում հատկապես հոտառությունը, թշնամու հոտը նա
զգում է դեռ հեռվից և հասցնում ժամանակին փախչել
կամ թաքնվել: Իսկ լսողությունը օգնում է կեր
հայթայթելում: Ձմռանն աղվեսն զբաղվում է մկներ
որսալով քայլում է հետևի թաթերին հենված, ցատկոտում, պտույտներ գործում: Նայողին թվում է, թե
աղվեսը պարում է:
Աղվեսը դժվարությամբ է հետապնդում և հասնում
նապաստակին, և այն կարծիքը, թե, իբր, աղվեսը շատ
նապաստակներ է ոչնչացնում, ճիշտ չէ: Աղվեսի
հիմնական կերը դաշտամկներն ու մկներն են: Տարվա
ընթացքում աղվեսը ոչնչացնում է մի քանի հազար մուկ,
իսկ իր ձագուկների հետ երկու-երեք անգամ ավելի:
Դրանով նա մեծ օգուտ է բերում, որովհետև այդ
կրծողները մեծապես վնասում են գյուղատնտեսությանը:
Աղվեսի ձագուկները, որ լինում են 8-10 հատ և
ավելի, ծնվում են գարնանը կամ ամռան սկզբին: Չորս
ամսականում արդեն աղվեսի ձագուկները դառնում են
ինքնուրույն և հեռանում ծնողներից:
Մորթու գույնը ձմեռը չի փոխում, դրանով նա
տարբերվում է սկյուռից և նապաստակից: Նա իր համար
խոր բույն է շինում գլխավոր և գաղտնի մուտքերով:
0 \ ըս*քև &էղ, քշևսքև ՃԵ,զ,
Մխք^դ ծհւո. է, սևեքէս,
ՊԱ*վ ճ* հպհևձ, ւրս* ջէղ:
ԱՆԿԵՂՕ ԱՂՎԵՍԸ
Մի անգամ թերթում երևաց հետևյալ հայտարարությունը. «Պահանջվում է արտակարգ արժանիքներով
օժտված անձնավորություն հատուկ աշխատանքի
համար»:
Շատ կենդանիներ ներկայացան առյուծին, և,
առաջին հերթին, աղվեսը, որը խորը գլուխ տալուց հետո
ասաց.
— Թագավոր, ես ի ձնե ճարպիկ եմ, ճարտար լեզու
ունեմ, կարող եմ սևը սպիտակ ներկայացնել, առանց
ինձ զգացնել տալու…
— Լավ, բավական է,- ընդհատեց նրան առումը
բայց դու ինչու՞ չես խոսում քո արժանիքների մասին:
Մեզ հարկավոր է աշխատասեր, պարկեշտ, ազնիվ մի
անձնավորություն: Ի՞նչ կասես:
— Ներեցեք, թագավոր, ես խոսում եմ միայն այն
մասին, ինչին լավ եմ տիրապետում…
ԱՂՎԵՍԸ
Առանց «Պ» տ առի
Լիսում է մի աղվես: Սի օր այդ աղվեսը որոշում է գմալ
զբոսնել մարդկանց այգիներում: Հավերից լսել էր, որ
այնւրհղշատ ավելի լավ բաներ կան, քան անտառում:
Եվ նա մի մոտ գիշեր գնում է գյուղ’ որսորդի այգում
զբոսնելու: Զբոսնելիս հանկարծ տեսնում է որսորդի
շանը: Շունը սկսում է հաչել բայց մինչև որսորդը
կլսեք կհագնվեր և դուրս կգար, աղվեսը հասցնում է
փախչել անտառ ‘ մտքում կրկնելով.
Իմ անտառը ոչնչով վատ չէ մարդկանց այգիներից:
Ես այսուհետև էլ երբեք չեմ գնա մարդկանց
այգիներում զբոսնելու
Եվ դրանից հետո աղվեսը չէր հավատում հավերի
ասածին: Որտեղ հավ էր տեսնում’ վազում էր, բռնում
և վերջը տալիս:
ԱՂՎԵՍԸ
Ասում են, թե ես գող եմ, իբր հավ ճանկող եմ,
ճուտիկի միս ուտող եմ, բադիկի վիզ հատող եմ…
Մուտ է, սխալ են ասում, հավատացեք աղվեսին.
Չար աքլորն է բամբասում ա/դ բոլորը իմ մասին:
Աղվես
Շեկ աղվեսը մեր մոլորակի ամենատարածված գիշա-տիչն է, որ հիանալի ընտելացել է միջավայրի գոյության տարատեսակ պայմաններին. դա նրան թույլ է տալիս բնակություն հաստատել նույնիսկ խոշոր քաղաքներում՝ բայց-ևայնպես մարդկանցից զգուշանալով:
|
Աղվեսի ընտանիք
|